Samolot New England Patriots dostarczył do Salwadoru 500 000 wyprodukowanych w Chinach szczepionek na Covid-19, nieumyślnie wciągając się w zaciekłą geopolityczną walkę o wpływy w Ameryce Łacińskiej.
We wczesnych godzinach porannych w środę, tuż po północy, najwyższy chiński dyplomata w tym małym państwie Ameryki Środkowej przywitał „samolot Pat” przylatujący do San Salvador.
Kiedy na Boeingu 767 umieszczono czerwone, białe i niebieskie emblematy sześciokrotnych mistrzów Super Bowl, ładownia otworzyła się, aby wyładować gigantyczną skrzynię z chińskimi znakami. Ambasador Ou Jianhong powiedział, że Chiny „zawsze będą krajem Salwadoru przyjacielem i partnerem”.
Jej komentarze były niezbyt subtelną krytyką administracji Bidena, która w ostatnich tygodniach ostro skrytykowała prezydenta Nayiba Bukele za usunięcie kilku sędziów pokoju i głównego prokuratora Sądu Najwyższego, a także ostrzega, że podważa to demokrację w Salwadorze.
Bukele nie wahał się wykorzystać swoich rozwijających się relacji z Chinami do uzyskania ustępstw ze strony Stanów Zjednoczonych i w kilku postach w mediach społecznościowych zachwalał dostawę szczepionki – czwartą dostawę Salwadoru z Pekinu od początku pandemii. Kraj jak dotąd otrzymała 2,1 miliona dawek szczepionki z Chin, ale ani jednej od swojego tradycyjnego sojusznika i największego partnera handlowego oraz Stanów Zjednoczonych, które są domem dla ponad 2 milionów imigrantów z Salwadoru.
„Go Pats” – Bukele napisał w czwartek na Twitterze z uśmiechniętą buźką i emoji okularów przeciwsłonecznych – mimo że sam zespół miał niewiele wspólnego z lotem, który zorganizowała firma, która dzierżawi samoloty, gdy zespół z nich nie korzysta.
W całej Ameryce Łacińskiej Chiny znalazły podatny grunt dla tak zwanej dyplomacji szczepionkowej, której celem jest odwrócenie dziesięcioleci dominacji Stanów Zjednoczonych. Region ten jest regionem najbardziej dotkniętym wirusem na świecie, a osiem krajów znajduje się w pierwszej dziesiątce pod względem liczby zgonów na mieszkańca, według internetowego serwisu badawczego Our World in Data. Jednocześnie głęboka recesja zniweczyła ponad dziesięcioletni wzrost gospodarczy, a rządy w kilku krajach stoją w obliczu rosnącej presji, a nawet gwałtownych protestów wyborców rozgniewanych brakiem kontroli rosnący wskaźnik infekcji.
W tym tygodniu Komisja ds. Przeglądu Gospodarki i Bezpieczeństwa USA-Chiny, która doradza Kongresowi w sprawie wpływu wzrostu gospodarczego Chin na bezpieczeństwo narodowe, ostrzegła, że Stany Zjednoczone muszą rozpocząć wysyłanie własnych szczepionek do regionu, w przeciwnym razie ryzykują utratę wsparcia długoletnich sojuszników.
„Chińczycy zamieniają każdy transport na asfalt w zdjęcie” – powiedział panelowi w czwartek Evan Ellis, ekspert ds. Chin i Ameryki Łacińskiej w Instytucie Studiów Strategicznych US Army War College.„Wyszedł prezydent. Na pudełku wisi chińska flaga.Niestety, Chińczycy radzą sobie lepiej z marketingiem”.
Rzeczniczka Patriots, Stacey James, powiedziała, że zespół Patriots nie odgrywał bezpośredniej roli w dostarczeniu szczepionki i odrzuciła pomysł, jakoby opowiadał się po którejś stronie w bitwie geopolitycznej. W zeszłym roku, na początku pandemii, właściciel Patriots Robert Kraft zawarł porozumienie z Chinami wykorzystać jeden z dwóch samolotów zespołu do przetransportowania 1 miliona masek N95 z Shenzhen do Bostonu. Samolot został wyczarterowany przez Eastern Airlines z siedzibą w Filadelfii, kiedy zespół go nie używał, powiedział James.
„Miło jest być częścią aktywnej misji polegającej na uzyskaniu szczepionki tam, gdzie jest ona potrzebna” – powiedział James.„Ale to nie jest misja polityczna”.
Według Associated Press w ramach dyplomacji szczepionkowej Chiny zobowiązały się dostarczyć około 1 miliard dawek szczepionki ponad 45 krajom. Spośród wielu chińskich producentów szczepionek tylko czterech twierdzi, że będą w stanie wyprodukować w tym roku co najmniej 2,6 miliarda dawek .
Urzędnicy amerykańscy ds. zdrowia nie udowodnili jeszcze, że chińska szczepionka działa, a sekretarz stanu Antony Blinken skarżył się, że Chiny upolityczniają sprzedaż szczepionek i darowizny. Tymczasem zarówno Demokraci, jak i Republikanie ostro skrytykowali sytuację w zakresie praw człowieka w Chinach, drapieżne praktyki handlowe i nadzór cyfrowy, jako czynnikiem odstraszającym od bliższych kontaktów.
Jednak wiele krajów rozwijających się, które walczą o zaszczepienie własnego narodu, nie toleruje złych rozmów na temat Chin i oskarża Stany Zjednoczone o gromadzenie bardziej wyszukanych szczepionek wyprodukowanych na Zachodzie. Prezydent Joe Biden zobowiązał się w poniedziałek do podzielenia się kolejnymi 20 milionami dawek własnej szczepionki przez cały okres w ciągu najbliższych sześciu tygodni, co zwiększy całkowite zaangażowanie zagraniczne Stanów Zjednoczonych do 80 milionów.
Kraj Ameryki Łacińskiej podziękował także Chinom za inwestycje w duże projekty infrastrukturalne i zakupy towarów z regionu w obliczu recesji wywołanej pandemią.
Również w tym tygodniu Kongres Salwadoru, zdominowany przez sojuszników Buklera, zatwierdził umowę o współpracy z Chinami, która przewiduje inwestycję o wartości 400 milionów juanów (60 milionów dolarów) w budowę oczyszczalni wody, stadionów, bibliotek itp. Porozumienie jest efektem inicjatywy zerwanie przez były rząd Salwadoru w 2018 r. stosunków dyplomatycznych z Tajwanem i komunistycznego Pekinu.
„Administracja Bidena powinna przestać udzielać decydentom z Ameryki Łacińskiej publicznych porad w sprawie Chin” – powiedział Oliver Stuenkel, profesor spraw międzynarodowych w Fundacji Getulio Vargas w São Paulo w Brazylii, w przemówieniu przed panelem doradczym Kongresu.Brzmi to arogancko i nieuczciwie, biorąc pod uwagę wiele pozytywnych konsekwencji gospodarczych handlu z Chinami w Ameryce Łacińskiej”.
Czas publikacji: 10 czerwca 2022 r